Dziś nauka o cyberbezpieczeństwie to nie tylko nauka o technologii, ale przede wszystkim nauka o rozmowie i relacji.
A Cookie da Wam pretekst do tej rozmowy.
Pretekstem może być nasza książka,
która opowiada prostą historię
Jak pies Cookie stracił przyjaciółkę
Uwaga: ta książka nie jest poradnikiem – wszystkie porady odnośnie wprowadzania pierwszego telefonu, które dla Was mamy, znajdziecie na tej stronie i na stronie Opsec4Kids.
Szczegóły techniczne
- Liczba stron: 28
- Oprawa: twarda
- Format: A4
- Papier: kreda
Dlaczego powstała ta książka?
Według danych z raportu Nastolatki 3.0, średni wiek, w którym dzieci dostają swój własny smartphone podłączony do internetu to 8 lat – i z moich osobistych doświadczeń, odbywa się to bez żadnego przygotowania, wsparcia czy kontroli.
Mamy bardzo wielu, bardzo młodych użytkowników smartphonów, którzy nie dostali żadnej instrukcji ich obsługi, i choć z pozoru świetnie potrafią poruszać się w świecie internetu to często się w nim gubią.
Uważam, że to jest ogromna odpowiedzialność nas – rodziców, aby inicjować rozmowy na temat bezpieczeństwa technologicznego, być dobrym wzorem i wprowadzać zdrowe zasady.
Boleslaw Michalski założyciel Opsec4Kids Ekspert ds. edukacjicyfrowej dzieci i cyberbezpieczeństwa
I ta książka ma was w tym wesprzeć. Ona nie da Wam instrukcji – ale mam nadzieję da początek dyskusji z tymi najmłodszymi.
Kiedy będzie rzeczywiście niezbędny
Telefon ma sens, gdy dziecko realnie go potrzebuje, np. do kontaktu po szkole lub podczas samodzielnych wyjść.
Kiedy dziecko będzie umiało regulować czas
Dziecko powinno potrafić samo kończyć korzystanie z telefonu i zachować balans miedzy, nauką, rodziną, zabawą, ruchem.
Kiedy dziecko będzie znało wartość pieniądza
Dziecko powinno rozumieć, że telefon i internet kosztują, a zakupy w aplikacjach mają realne konsekwencje.
Kiedy dziecko będzie miało z Wami solidną relację
Jeśli macie z dzieckiem dobry kontakt i zaufanie, łatwiej będzie rozmawiać o granicach i reagować na trudności.
Kiedy dziecko będzie rozumiało zagrożenia
Ważne, by dziecko wiedziało, że w internecie można spotkać niebezpieczne treści i ludzi – i jak się chronić.
Super porada – pierwszy telefon dla dziecka.
Przed wręczeniem pierwszego smartphona
Pytania i odpowiedzi
Zagrożenia w smartphonach waszych dzieci
Jakie są najważniejsze zagrożenia w smartfonach dzieci?
Dzieci mogą trafić na predatorów oraz nieodpowiednie treści, zanim nauczą się je rozpoznawać i unikać. Łatwo też paść ofiarą ataków i wyłudzeń danych (phishing, fałszywe konkursy, linki). Bez wsparcia dorosłych chłoną złe wzorce i uczą się internetu bez kontekstu, który daje doświadczenie rodziców.
Ryzyko nadużywania i „uzależnienia”
Brak higieny cyfrowej prowadzi do utraty balansu między online a offline. Dziecko izoluje się od rówieśników i dawnych zainteresowań analogowych. Im więcej czasu w sieci, tym większa ekspozycja na reklamy, manipulacje i toksyczne treści.
Zaburzenia rozwoju fizycznego i psychicznego
Nadmierny ekran sprzyja zaniedbaniom aktywności fizycznej, wadom postawy i problemom ze wzrokiem. Zbyt wczesna, intensywna ekspozycja może zaburzać rozwój emocjonalny i społeczny, a w skrajnych przypadkach opóźniać rozwój mowy. Długotrwała stymulacja bodźcami skraca zdolność koncentracji i zwiększa drażliwość.
Łatwy dostęp do nieodpowiednich I szkodliwych treści.
Dzieci mogą wyrobić sobie zniekształcony obraz świata, oparty na skrajnościach i sensacji. Algorytmy często podpowiadają treści nieprzygotowane dla wieku dziecka. Brak moderacji oznacza lawinę materiałów przemocowych, seksualizujących, pseudo-naukowych lub promujących ryzykowne zachowania.
Zagrożenia w kontekście ai.
Generatory treści mogą tworzyć realistyczne fałszywki (deepfake), które służą do kompromitacji lub oszustw. Spersonalizowane rekomendacje „wciągają” w bańki informacyjne, wzmacniając skrajne treści. Chatboty i asystenci mogą mimowolnie ujawniać dane lub zachęcać do podawania informacji wrażliwych, jeśli dziecko nie zna zasad bezpieczeństwa.
Nękanie i przemoc.
Hejt, przemoc rówieśnicza i ostracyzm przenoszą się do sieci i trwają 24/7. Pojawia się szantaż, upokarzające „wrzutki”, sexting bez zgody czy grooming. Skutki to lęk, spadek samooceny, unikanie szkoły i długotrwały stres.
Kiedy pierwszy telefon dla dziecka?
Pierwszy smartfon dla dziecka kupujemy nie według wieku, lecz gotowości — gdy naprawdę jest potrzebny do kontaktu po szkole lub podczas samodzielnych wyjść.
To dobry moment, jeśli dziecko potrafi samo ograniczać czas ekranowy, rozumie koszty (abonament, internet, zakupy w aplikacjach) i macie relację opartą na zaufaniu.
Kiedy kupić dziecku telefon: gdy zna zasady bezpieczeństwa w sieci i rozumie zagrożenia — wtedy pierwszy telefon dla dziecka będzie wsparciem dla nauki, rodziny, zabawy i ruchu.
Pielęgnuj otwartą komunikację
Jakie Pytania zadać dziecku?
Jakie pytania warto zadać po przeczytaniu ksiazki
Myślisz, że smartphone znienil życie tej dziewczynki?
– w jaki sposób?
– myślisz, że na lepsze czy na gorsze?
Jak myślisz co dziewczynka straciła, a co zyskała kiedy dostała smartphone?
– czy jest coś takiego co smartphone może Ci dać?
– czy wiesz, że może też coś „zabrać”?
Jak myślisz dlaczego zapomniała o swoim najlepszym przyjacielu?
Jak myślisz dlaczego nagle absolutnie zabrakło czasu dla Cookiego i dziewczynka zapomniała o nim?
Wiem, ze Cookie nie zachował się najlepiej, mu też było wstyd
– myślisz, że gdyby wprowadzili jakieś zasady korzystania z telefonu on by się nie zachował w ten sposób?
– jakie to mogłyby być zasady?
Czy w Twoim otoczeniu, w domu, w szkole – spotykasz się z kimś kogo smartphone w ten sposób porywa i wciąga?
– jeśli nie: fajnie, że nie masz takich obserwacji – a do czego rodzice, opiekunowie – najczesciej używają smartphonów? – pokazanie, że smartphone to pożyteczne narzędzie, – – jeśli tak: co byś im radził, żeby trochę mniej znikali w smartphonie?